U bent hier
Dinsdag 10 januari 2023 maakte Andries Brantsma gebruik van het burgerplatform in de gemeenteraad van Horst aan de Maas om te pleiten voor duidelijkheid voor de veehouderijen in de gemeente. Duidelijkheid over het actualiseren van vergunningen. Al vaker heeft Behoud de Parel de gemeente gemaand haar wettelijke taak te vervullen om de aantasting van het milieu en de gezondheid van mensen te bestrijden (lees hier over de brief van Behoud de Parel van 4 december 2020 over de gewenste actualisatie van vergunningen).
Brantsma wees er in zijn toespraak op dat de politiek en de LLTB de intensieve veehouders de afgelopen 30 jaar in de kou hebben laten staan. Volgens Brantsma hebben de veehouders recht op duidelijkheid. In ieder geval moeten ze weten waar hun vergunningen aan moeten voldoen. De actualisatie van deze vergunningen, die zes jaar geleden had moeten beginnen en twee jaar geleden klaar had moeten zijn, had die duidelijkheid kunnen en moeten bieden. De gemeente dient zijn plicht niet alleen na te komen jegens de boeren maar ook ten behoeve van de mensen die in de omgeving wonen. “Te veel stikstof gaat momenteel onnodig de lucht in, teveel mensen zitten in de stank en teveel voor gezondheid schadelijke stoffen gaan de lucht in”, aldus Brantsma.
Was het in het kader van de IPPC-voorwaarden al verplicht de vergunningen te actualiseren, met als uitgangspunt dat de best beschikbare technieken gebruikt worden in de stallen, ook de ondertekening van het Schone Lucht Akkoord (SLA) door de gemeente verplicht tot actualisatie van de vergunningen. De gemeente kan elke stal verplichten tot het installeren van een luchtwasser. Neem bijvoorbeeld de provincie als voorbeeld: die heeft dat bij Ashorst al voorgeschreven. Dat scheelt 60% ofwel zo’n 7000 kg stikstof per jaar. Het SLA maakt het verder mogelijk om een échte stap te maken: “Aanpak voor het verleiden en verplichten van aanvullende maatregelen in bestaande stallen en in nieuwe stallen verdergaand dan de nu verplichte maatregelen”.
Brantsma meldde de gemeenteraad dat hij in de afgelopen twee jaar slechts één geactualiseerde vergunning heeft gezien (in zijn commentaar stelt wethouder Beurskens - Essentie - dat het inmiddels om twee bedrijven gaat). In die nieuwe vergunning wordt ruim 6000 kg stikstof uitgeblazen omdat twee stallen niet van luchtwassers worden voorzien. Het wél installeren van die wassers, zo stelt Brantsma, kan leiden tot een reductie van 90% uitstoot. Conclusie van Brantsma: “Hier schiet de vergunning zwaar tekort”.
Er is in America sprake van zware overbelasting van de omgeving. Met een geurbelasting 24 tot 44 Odeur is er sprake van een zeer slechte leefomgeving. Genoeg om een rechtszaak aan te spannen tegen de ondernemer en de gemeente. Uitgaande van het SLA zou hier een industriële luchtwasser geïnstalleerd moeten worden. Toch eist de gemeente zelfs geen ouderwetse luchtwasser en ook geen geurbeheersplan, wat volgens de regeling omtrent “Best Beschikbare Techniek”(BBT) wel moet. Omdat er bij de gemeente geen klachten binnen zijn gekomen over de slecht leefomgeving ziet de gemeente daar vanaf. Op deze wijze de vergunningen actualiseren biedt de ondernemer geen enkele zekerheid. Hij maakt nu kostbare keuzes, die straks niet voldoen, waarna hij wellicht weer andere dure investeringen verrichten om aan de dan geldende verplichtingen te voldoen. De gemeente verzaakt ondertussen haar plicht. De natuur blijft daardoor onnodig belast en omwonenden blijven in de stank en in een ongezonde omgeving zitten.
Conclusie van Brantsma: De gemeente faalt! Hij kan zich niet voorstellen dat dit is wat de gemeente met het actualiseren van de vergunningen voor ogen stond. Reden voor Brantsma het college aan haar verplichting te houden en op de juiste wijze en er voor te pleiten snel de nog te actualiseren vergunningen op te pakken.
In zijn commentaar op het pleidooi van Brantsma verwijst wethouder Beurskens naar een bijeenklomst met de gemeenteraad op 14 december 2022, waarin hij die raad heeft bijgepraat over het proces van actualisatie. Daar heeft hij gemeld dat er - naast 2 geactualiseerde vergunningen - 18 controles zijn uitgevoerd en dat daarmee het traject van actualisatie is ingezet. Dat vraagt héél véél werk en daarom is er ook extra capaciteit ingezet. Maar er zijn meer milieuspecialisten nodig. De vacaturese daarvoor kunnen echter niet ingevuld worden, omdat er niet op gesolliciteerd wordt. Daarnaast moiet de afdeling vergunningen natuurlijk ook nog andere soorten vergunningen in behandeling nemen.
Volgens Beurskens is het doel van het college - dat gedeeld is met de gemeenteraad - om eind 2024 of zoveel eerder als mogelijk dat dit proces afgerond is. Ondertussen is het college van B&W ook bezig met het concretiseren van de Visie Veehouderij en een uitwerking van het Schone Lucht Akkoord en beiden zullen - zoals het er nu volgens Beurskens naar uit ziet - in het tweede kwartaal van 2023 gepresenteerd worden. "Kortom", aldus Beurskens, "We hebben de problemen met de Intensieve Veehouderij morgen nog niet opgelost". Daarbij speelt volgens de wethouder dat er ook een economische kant aan het verhaal zit: het doorvoeren van wijzigingen in de bedrijfsvoering (bijvoorbeeld het installeren van luchtwassers) als gevolg van de actualisatie moet voor de veehouder financieel het ook mogelijk zijn. En dat is niet altijd even gemakkelijk, ondanks de goede prijzen van bijvoorbeeld varkens op dit moment.