U bent hier
Venlo en wijde omgeving staan aan de vooravond van grote veranderingen. Deze veranderingen houden verband met de grootschalige ontwikkeling van agro-logistieke en andere bedrijvigheid langs de gehele noordwest flank van Venlo: Greenport Venlo. Dat is een vriendelijk klinkende naam voor een concentratie van glastuinbouw en intensieve veehouderij, met de daarbij horende veilingen, handelsbedrijven, toeleverende bedrijven en logistieke bedrijven, compleet en al met een vliegveldje.
Plannen voor de ontwikkeling van Greenport Venlo zijn in een vergevorderd stadium, vervat in een al even aanlokkelijk klinkende naam: Klavertje 4. Het plangebied Klavertje 4 is 5.000 ha, ofwel 10.000 voetbalvelden groot, en omvat het gehele gebied dat wordt begrensd door Maasbree, Sevenum en Horst aan de westzijde en Grubbenvorst en Blerick aan de oostzijde. Als het aan onze bestuurders ligt wordt meer dan de helft van dit gebied volgebouwd met glastuinbouw, bedrijventerreinen en intensieve veehouderij. Zo’n boodschap alleen is echter niet te verkopen, en daarom zijn alle plannen overgoten met een groene saus. Deze saus heet Cradle to Cradle. Toepassing van Cradle to Cradle in Greenport Venlo houdt in dat het de bedoeling is maximaal gebruik te maken van de nieuwste technologieën gericht op besparing en hergebruik van water, opwekking van duurzame energie (o.a. via 16 windmolens) en inpassing van zoveel mogelijk groen in en rondom het ‘werklandschap’. Aldus moet ‘de nieuwe bebouwing opgaan in het landschap en moet een harmonisch en duurzaam evenwicht ontstaan in de samensmelting tussen economie en ecologie’. Dat klinkt haast te mooi om waar te zijn.
Toch moeten we toegeven, Klavertje 4 is vernieuwend en de ambities zijn huizenhoog, niet alleen in economisch opzicht, maar ook op het gebied van natuur en, vooral, milieu. Waar het overigens nog wel aan ontbreekt, is een set concrete, afrekenbare doelstellingen op alle onderdelen, gebaseerd op een deugdelijke technische en financiële onderbouwing van alle voornemens. Misschien is het daarvoor ook nog wat vroeg, maar vooralsnog kunnen we dus niet anders dan de bestuurders op hun blauwe ogen geloven, wanneer ze beweren dat Klavertje 4 misschien zelfs CO2-neutraal kan worden gemaakt!
En toch knelt er iets. Ja, de wereld om ons heen verandert en net doen alsof dat niet zo is, is geen optie. Dus is het net zomin een optie om altijd en overal ingrepen in het landschap categorisch af te wijzen. Natuurlijk valt er dan veel te zeggen voor het concentreren van industriële bedrijvigheid in een beperkt aantal gebieden zoals Klavertje 4, zodat andere gebieden ontzien kunnen worden. Helaas werkt het in de praktijk niet zo. Want er is méér dan Klavertje 4. Zo dreigt een dorp als Grubbenvorst compleet omsingeld te worden door diverse grootschalige, industriële ontwikkelingen. Behalve Klavertje 4 betreft dat de komst van een mega varkens- en kippenbedrijf en een zandverwerkingsinstallatie. Hoeveel kan een dorp verdragen? Ook in andere omliggende gemeenten zijn ambitieuze politici aan het bewind, die staan te popelen om mee te profiteren van alle ontwikkelingen rondom Greenport Venlo. Zo meldde deze krant op 5 november dat in de gemeente Helden unaniem een CDA-motie was aangenomen met als strekking dat Helden snel een ‘versnellingsagenda’ voor het platteland moet maken. Volgens het CDA bieden Greenport Venlo en de Floriade tal van kansen voor Helden. Als voorbeeld noemt het CDA onder meer de aanwijzing van nieuwe landbouwontwikkelingsgebieden, realisering van een nieuw glastuinbouwconcentratiegebied en uitbreiding van industrieterrein Beringe.
Het is onduidelijk in hoeverre de Noord-Limburgse burgers op de hoogte zijn van alle ingrijpende plannen voor de regio. Als hen enig behoud van nog karakteristieke landschappen een lief ding waard is, dan zullen ze zich in die plannen moeten verdiepen en waar nodig hun bestuurders tot de orde moeten roepen. Belangrijke vraag daarbij: hoe ver wil men gaan met het nastreven van materiële welvaart en welke landschappelijke offers is men bereid daarvoor te brengen? Gemeentelijke bestuurders zullen bereid moeten zijn over de eigen gemeentegrens heen te kijken en de verleidingen van Greenport Venlo te weerstaan. Wat, kortom, nodig is, is betrokken burgers en verantwoordelijke locale politici.
Jules Bos woont in Wageningen, groeide op in Baarlo, is (nog) frequent bezoeker van Noord-Limburg en lid van Behoud de Parel. Paul Geurts woont in Horst en is bestuurslid van Behoud de Parel. De titel is ontleend aan een opiniebijdrage van Pieter Lukkes in NRC Handelsblad van 12 november 2008.
(In de bijlage het artikel zoals het in Dagblad de Limburger is gepubliceerd)